جستاری در آراء و اندیشه‌های صبحی منصور با تأکید بر نماز در قرآن

صبحی منصور از قرآنیون معروف مصری است که معتقد به قرآن‌بسندگی هستند. وی در دو کتاب «الصلاة بین القرآن الکریم و المسلمین» و «القرآن و کفی مصدراً للتشریع الاسلامی» می‌کوشد تا  برای مبنای خود، یعنی قرآن‌بسندگی و نیز مسائلی که بر آن بنا کرده است، به‌خصوص نماز، استدلال‌هایی ارائه کند. مبانی ایشان عبارت‌اند از:  1- قرآن تنها منبع اسلامی است. 2- تفاوت عنوان نبی و رسول به لحاظ شخصیت حقیقی و حقوقی است. 3- پیامبر دستور به منع کتابت حدیث داده است. وی در مورد نماز بر این باور است که نماز پیامبر همان نماز حضرت ابراهیم است که میان مسلمانان و حتی مشرکان معروف و شناخته‌شده بوده، ازاین‌رو خداوند از ذکر جزئیات و تعداد رکعات نماز در قرآن خودداری می‌کند؛ زیرا ذکر آن لغو و بیهوده بوده است. ایشان در توجیه ذکر نشدن کیفیت تعداد رکعات نماز در قرآن و نیز جزئیات دیگر موضوعات احکام، مانند حج و ... استدلال‌هایی آورده که منجر به ردّ سنت می‌گردد. نگارندگان در این گفتار، دیدگاه‌های او را در دو مورد (مبنا و بنا) بررسی و بر اساس قرآن به آنها پاسخ می‌دهند. در این مقاله روشن شده که بناهای ساخته شده منصور (به‌ویژه نماز) با مبناهای او ناسازگار است.